ماجرا این است که دانشمندان میگویند «کیلوگرم استاندارد» سال به سال سبکتر میشود و این امر میتواند باعث ایجاد اشتباهات بالقوهای در بسیاری از تحقیقات علمی شود. کیلوگرم به وسیله استوانهای از جنس پلاتین ـ ایریدیم که در سال 1889 در انگلستان ساخته شده است و در گاوصندوقی در فرانسه نگهداری میشود، تعریف میشود.
هیچکس نمیداند دلیل این کاهش وزن چیست، یا حداقل چرا وزن این استوانه در مقایسه با سایر وزنههای مرجع کاهش مییابد، اما در هر صورت این تغییر وزن عاملی شده تا یک جستوجوی بینالمللی برای یافتن تعریف دقیقتری از وزن صورت گیرد.
حالا گروهی از دانشمندان و مهندسان استرالیایی همت کردهاند و با استفاده از یک عدد بلور سیلیسیوم- ۲۸ که ظرف 3 سال توسط دانشمندان روسی و آلمانی رشد داده شده است، میخواهند دو توپ نقرهای را به گونهای بسایند و صیقل بدهند که وزن هریک از آنها دقیقاً یک کیلوگرم شود. گفته میشود ضریب خطای این روش کمتر از ۳۵ میلیونام یک میلیمتر است.
والتر جیاردینی مجری این پروژه به رویترز گفته است: ما تمامی تلاش خود را برای خلق واقعی یک شیء کامل انجام میدهیم. این شیء نهتنها بسیار نزدیک به یک کره کامل است، بلکه درصد خلوص آن نیز نزدیک به صددرصد است.
با توجه به اینکه ساخت این دو کره از یک عنصر با ثبات صورت گرفته زمان ساخت آن ۱۲ هفته بهطول خواهد انجامید، مانند استاندارد کنونی کیلوگرم که به آن نمونه بینالمللی گفته میشود طعمه رطوبت، خوردگی و آلودگی نخواهد شد.
به هر حال، ساخت این کرهها گامی در جهت تولید یک معیار استاندارد کامل برای کیلوگرم خواهد بود و هدف نهایی این پروژه تعریف دوباره کیلوگرم بر اساس تعداد اتمها است، نه شیئی که توسط زلزله و یا تغییرات محیطی آسیب ببیند.
جیاردینی خاطرنشان کرده هدف این پروژه، تغییر ارزش کیلوگرم نیست بلکه اطمینان از ثبات آن برای آینده است و این دیگر به یک شیء فیزیکی واقعی بستگی ندارد و ساخت این کرههای تقریباً بینقص، این امکان را فراهم خواهد کرد که «جرم» با «اتمهای منفرد» مرتبط شود.
در این پروژه دانشمندانی از روسیه، آلمان، ایتالیا، بلژیک، ژاپن، آمریکا و استرالیا و همچنین اداره بینالمللی وزن و مقیاسها شرکت دارند. حجم این کرهها پس از تکمیل، در استرالیا، آلمان و ژاپن اندازهگیری خواهد شد و سپس نوبت جرم آنها خواهد رسید.
دانشمندان بلژیکی جرم سایشی بلور استفاده شده را اندازهگیری خواهند کرد تا تعداد مولکولهای موجود در هر کره را محاسبه کنند. دانشمندان استرالیایی هم که بیشترین مهارت را در تولید کرههای تقریباً کامل برای مشتریانی از جمله ناسا از اوایل دهه ۱۹۹۰ دارند.
به هرحال فراموش نکنید که بسیاری از دانشمندان بر این عقیدهاند که بهترین روش برای تعریف کیلوگرم شمارش تعداد کلی اتمهای یک عنصر خاص است و طرحی در دست اجراست که در آن تعداد اتمهای طلا شمارش میشود.
اما تعداد بسیار زیاد اتمهای موجود در یک کیلوگرم، عددی تقریباً 25 رقمی، باعث میشود انجام این کار را در آینده نزدیک غیرممکن جلوه دهد. وی مایل است دیدگاه خود را وارد دنیای اندازهگیریهای بسیار دقیق کند.
او میگوید: «بسیار عالی خواهد بود اگر دو روش آزمایش متفاوت داشته باشیم که یکدیگر را تأیید کنند.»